niedziela, 17 grudnia 2017

...potrawy świąteczne z mojego dzieciństwa i nie tylko....*/

    Witam,
  • Co to jest tradycja? Moje wspomnienia: jakie pamiętam potrawy świąteczne z czasów mojego dzieciństwa i młodości. Wspomnienie potraw wigilijnych i nie tylko przed wojny i z okresu wcześniejszego, czyli książka kucharska Pani Barbary Ogrodowskiej: "Tradycje polskiego stołu".

    • Smażony karp. Fried carp Autor: hanmaomin Fotolia.com


    • Co to jest tradycja?
    • Według Wikipedii jest to: "... przekazywane z pokolenia na pokolenie treści kultury (takie jak: obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne), uznane przez zbiorowość za społecznie doniosłe dla jej współczesności i przyszłości."1/
    • Wspominam tylko niektóre potrawy świąteczne z Wigilii i Bożego Narodzenia z czasów mojego dzieciństwa i lat młodości:
    • Wieczorem w Wigilię jedliśmy barszcz czerwony (przyprawiony dużą ilością czosnku) z uszkami (z grzybów i mięsa. Później jedliśmy karpia smażonego.
    • Następnego dnia (Boże Narodzenie) na śniadanie jedliśmy wędliny: szynkę, baleron, polędwicę. Wędlinę smarowaliśmy ćwikłę z chrzanem. Było w niej tyle chrzanu, że aż kręciło w nosie.2/
    • W czasie obiadu jedliśmy kluski z makiem,
    • Z ciast pamiętam mamusia piekła: babkę piaskową3/ serniki, makowiec3/, kruche ciasteczka. Tych potraw było dużo, dużo więcej, ale te nalepiej pamiętam. Może dlatego, że mi najbardziej smakowały? Dla mnie jedzenie tych smacznych potraw w Wigilię, to także tradycja.
    • Postanowiłem sprawdzić jakie potrawy jadano na przykład w Wigilię w domach ziemiańskich przed II Wojną Światową i wcześniej. Zajrzałem do książki kucharskiej Pani dr. Barbary Ogrodowskiej : "Tradycje polskiego stołu". Autorka w książce podaje przepisy prawie 200 potraw, wśród nich także przepisy potraw wigiljnych. Nazwy niektórych z tych potraw wymieniam poniżej.

  • Przedstawiam Państwu pierwszą stronę okładki książki kucharskiej Pani dr Barbary Ogrodowskiej: „Tradycje polskiego stołu”. Pani dr. Barbara Ogrodowska, etnograf, starszy kustosz. W latach: 1968-2006 Autorka pracowała w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie. W różnych formach (artykuły, przewodniki, foldery i książki) przypominała nam polskie tradycje i obyczaje.4/
  • Ta książka będzie bardzo przydatna dla osób prowadzących stołówki i restauracje, ponieważ w całym jej tekście jest bardzo dużo oryginalnych przepisów sporządzania różnych staropolskich potraw.
  • Ta książka przedstawia nam nie tylko przepisy jak przyrządzać potrawy świąteczne z okresu Wigilii i Wielkiejnocy. Znajdziecie Państwo tam przepisy potraw z okresów postu oraz tradycyjne staropolskie posiłki codzienne.
  • Autorka wyjaśnia też gospodarstwa zarówno dworków ziemiańskich jak i pałaców wytwarzały większość produktów spożywczych potrzebnych do posiłków codziennych jak i na wielkie uczty i biesiady.
  • Wymieniam tylko niektóre z zamieszczonych w książce przepisów:
  • Potrawy z kasz: kasza jaglana opiekana (ze śliwkami suszonymi); Pierogi z kaszą gryczaną; Krupniok śląski, jelitka; Kiszka kasubska. Potrawy z mąki: Żur; Pierogi: Pieróg (rosyjski); Pierogi olbrzymie wielkanocne (na 180 żółtkach); Knysze z kapustą; Kluski: Makaron domowy; Kartacze zwane cepelinami; Bliny gryczane; Chleby: Chleb żytni razowy; Chleb wiejski-kaszubski "swójszci chleb"; Baba z chleba razowgo; Ciasta miodowe: Pierniki toruńskie; Pierniki żytnie wiejskie; Inne ciasta; Pączki autorki Mamy; Kołacz (kołocz) śląski ,gospodarski; Potrawy z kapusty; Kapuśniak lub kapustniak; Kwaśnica (góralski kapuśniak) na wędzonce; Gołąbki (nie tylko wigilijne) z kaszą i ziemniakami; Bigos zwany hultajskim (pani Marciszewskiej); Potrawy z ziemniaków: kartofle pieczone (w domu); Kiszka ziemniaczana; Dziczyzna: Zając po polsku w śmietanie; Głuszec pieczony; Pieczeń sarnia lub jelenia; Potrawy mięsne: Pieczeń wieprzowa z kminkiem po polsku; Kindziuch podlaski suszony;, Kindziuk v. Kindziuk litewski wędzony; Baran pieczony z ogniska; Ryby: Kotlety z ryb; Przyprawka ze śledzi; Przetwory owocowe i warzywne: Powidła śliwkowe tradycyjne, bez cukru; Suche konfitury; Potrawy wigilijne: Kutia (tradycyjna); Kutia (nowoczesna – "wzbogacona"); Siemieniontka (tradycyjna zupa wigilijna); Karp na czerwonym winie; Szczupak na szaro, ryba która podaje się w Wigilię Bożego Narodzenia; Strucla makowa; Kruchalce (pierniki zwane tłuczeńcami); ; Sałatka śledziowa wigilijna(Mamy autorki); Potrawy wielkanocne: Głowizna faszerowana; Pieczeń wołowa (także cielęca lub barania) na dziko; Baba migdałowa; Baby podolskie; Mazurek cygański; Potrawy postne: Ryby smażone; Pierogi leniwe (proponowane na postny obiad), Zupa rybna; Kapuścianka wielkopostna (jadana w poście w wielu regionach Polski), Kluski tarciochy na mleku (z kuchni góralskiej), Jadano w okresie biedy i głodu: Lebiodka; Jarzyna z komosy i pokrzywy; Wodzianka (jadana w wielu regionach Polski); Kulis, kulesza; "Trąbi zupka"; Zalewajka, Zupa z dyni z zacierkami na mleku, Piernik wigilijny oszczędny bez tłuszczu i miodu (z marchwią); Marmolada (oszczędna) do przekładania pierników i do chleba.
  • uzupełnienia

  • Objaśnienia:
    1/ pl.wikipedia.org/wiki/Tradycja
    2/ Niestety tak mocno przyprawionej chrzanem ćwikły dawno już nie jadłem.
    3/ Do babki piaskowej długo trzeba było ciasto ucierać. Do makowca mak mieliło się kilka razy przez maszynkę do mięsa.
    4/ Na postawie informacji zamieszczonych na ostatniej stronie okładki książki Pani dr. Barbary Ogrodowskiej.
    Życzę Państwu zdrowych, radosnych, pełnych zapachu choinki Świąt Bożego Narodzenia.
    Ryszard Roszkowski
    Ps.*/ Post ten poprzednio opublikowałem 24.grudnia 2013 roku.W tekście postu dokonałem pewnym zmianw zakresie dostosowania słów kluczowych.
    Ten post będzie ostatnim postem w tym roku z powodu moich kłopotów zdrowotnych.
    Ryszard Roszkowski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz