wtorek, 23 grudnia 2014

Nasza tradycja: Święta Bożego Narodzenia

Witam,
 1. Dlaczego  tak uroczyście obchodzno  Święta Bożego Narodzenia? Najlepiej wyjaśnia to Pan Tomasz Adam Pruszak w swojej książce (i ebooku): "O ziemiańskim świętowaniu".1/

 1.1. Obchodzenie tych Świąt zapoczątkował Kościół katolicki. Poźniej pojawiły się pewne zwyczaje związane z tymi Świętami między innymi: Jedzenie w Wigilię określonych postnych potraw, jedzenie w Święta Bożego Narodzenia wielu smacznych potraw, ubieranie choinki.

 1.2. Na pewno duże znaczenie miało też to, że ludzie zwykle   w okresie Wielkiego Postu na prawdę pościli, a dopiero w Święta się najadali, a może nawet się obżerali. Inna sprawa, że w czasie Świąt Bożego Narodzenia jedli smaczne i zdrowe potrawy. 2/

 1.3. Jest jeszcze jedna rzecz: ludzie lubili się bawić  i radować w swoim gronie.

 1.4. W tygodniku "Gwiazdy mówią.."  wyczytałem, że samo ubieranie choinki to też jest pewna magia. Dobrze jest wieszać na choince łańcuchy, bo symbolizują powodzenie i bogactwo.3/ Powieszone na choince jabłka i cukierki do zapowiedź zdrowia i urody.3/ (Pamiętam, że kiedy byłem uczniem sam robiłem długi łańcuch do powieszenia na choince. Oprócz bombek wieszło się też  cukierki i ciastka.)

 1.5. Dziś takie spotkanie całej rodziny przy świątecznym stole w Święta Bożego Narodzeniajest szczególnie ważne:  Ludzie obecnie rzadko razem zasiadają do posiłków przy stole, bo często jadają swoje posiłki w różnych porach.


Oto pierwsza strona okładki ebooka MP3 Pana Tomasza Adama Pruszaka: „O ziemiańskim świętowaniu”. Podtytuł brzmi: „Tradycje świąt Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy”. Ten ebook w 2012 roku wydało Wydawnictwo Naukowe PWN. (Książkę pod tym samym tytułem wydano w 2012 roku.)

We wstępie do książki Autor określa, że do ziemiaństwa zaliczali się między innymi: właściciele większych własności ziemskich, właściciele resztkówek (gruntów z zabudowaniami pozostałych po dobrowolnej parcelacji majątku), administratorzy i dzierżawcy obcych majątków ziemskich.4/

    Chciałem  zawartość książki (i ebooka): „O ziemiańskim świętowaniu” przedstawić trochę inaczej niż w zeszłym roku. Niestety okazało się to nie możliwe: Trudno jest przedstawić zapis różnorodnych zwyczajów opisanych na ponad 120 stronach w książce (i ebooku)  ( W książce i ebooku jest dużo  wartych przedstawienia szczegółów naszej pięknej polskiej tradycji  Świąt Bożego Narodzenia).5/
 Dlatego zdecydowałem się zacytować (z niewielkimi korektami) z mojego postu6/  z  17 grudnia 2013 roku:

" Przedstawiam tę tradycję świętowania Bożego Narodzenia na podstawie tej książki w bardzo dużym uproszczeniu:

Najpierw okres Adwentu: koniec zabaw, balów, ślubów. Bardziej rygorystyczne przestrzeganie postów. Przygotowywano się do świąt: Kupowano: słodycze, owoce (pomarańcze, mandarynki i inne), różne wypieki z renomowanych firm. Przygotowywano ozdoby choinkowe: część kupowano(na przykład bombki, wyroby czekoladowe do powieszenia na choince), inne robiono samodzielnie (na przykład łańcuchy z kolorowego papieru). Kupowano prezenty dla domowników, służby i mieszkańców wsi. Przed Wigilią przygotowano potrawy do spożycia w czasie świąt. Łowiono ryby pod lodem. Przygotowywano choinki.

. W Wigilię rano Panowie udawali się rano na polowanie, Panie dopilnowywały przygotowywania potraw wigilijnych i świątecznych. W ten dzień posiłki były postne ( różne w różnych regionach Polski). W Wigilię ubierano choinkę.

 W wigilijny wieczór: Łamano się opłatkiem. Wręczano prezenty lub znajdowano je pod choinką.

W noc wigilijną udawano się na Pasterkę do kościoła. W pierwszy dzień świąt udawano się w południe na mszę. Później oddawano się różnym rozrywkom na przykład: grom karcianym. Ulubioną rozrywką były kuligi: saniami udawano się niespodziewanie do sąsiada. Tam objadano go, a później zabierano go wraz z rodziną i jechano do następnego.Takie kuligi kończyły się balami. Ostatecznym efektem kuligów i  balów były późniejsze małżeństwa.
Książka zawiera wiele archiwalnych zdjęć przedstawiających między innymi pałace i dwory oraz ich wnętrza."6/


/Ciąg dalszy w przyszłym tygodniu/
 2. Objaśnienia:
1/   Przy opracowaniu tego postu korzystałem z książki.
    2/  Bo te potrawy były bez chemii.
    3/   Podaje na podstawie artykułu pani Izabeli Podlaskiej: "Ubierz choinkę tak, aby przyciągnąć powodzenie". Artykuł ten był opublikowany na stronie 3 numeru nr 52 z 18.12.2011 "tygodnika Gwiazdy mówią..".
    4/  Na podstawie strony 15 książki Pana  Tomasza Adama Pruszaka: "O ziemiańskim świętowaniu" i przypisu 32 zamieszczonego w tej książce.
    5/  W grudniu trochę chorowałem. Dlatego obawiałem się, że nie zdążę przygotować tego postu na czas.
    6/  Skorygowany cytat z mojego postu "...święta Bożego Narodzenia" zamieszczonego 17 grudnia 2013 roku.
  Pogodnych i Radosnych Świąt Bożego Narodzenia
pełnych magii i zapachu choinki  życzy Państwu                                                                                            
Ryszard Roszkowski

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz